गन्ती पुस्तक सर्वेक्षण
लेखक
मोशा
– गन्ती ३३ः२
– यो मोशाको लेख हो भन्ने ८० ओटा आन्तरिक दाबीहरु छन् ।
मिती
– दोस्रो वर्षको दोस्रो महिनाबाट शुरुवात (१ः१) ।
– करिब इ.पू. १४५१ मा लेखियो ।
विषयवस्तु
“परमेश्वरको कृपा र कठोरता” (रोमी ११ः२२)
१. कठोरता — पूरानो पुस्ताको लागी
– गन्ती १४ः२९–३५ २० वर्ष र त्यसभन्दाका माथि मारियो ।
– गन्ती १४ः११ तिनीहरुले परमेश्वरलाई विश्वास गरेनन् ।
– अविश्वासले विनाश ल्याउँदछ ।
२. कृपा — नयाँ पुस्ताको लागी
– परमेश्वरले तिनीहरुलाई उहाँको सुरक्षा र प्रबन्ध दिनुभयो ।
– परमेश्वरले तिनीहरुलाई उहाँमाथि विश्वास गर्ने र उहाँको आशिषहरु प्राप्त गर्ने अवसर दिनुभयो ।
रुपरेखा
क. पूरानो पुस्ता (अध्याया १–१४)
(सिनाइ देखि कादेश)
ख. संक्रमणकाल (अध्याय १५–२०)
(उजाडस्थानमा)
ग. नयाँ पुस्ता (अध्याय २१–३६)
(कादेश देखि मोआब)
चावी शब्दहरु
“प्रवास” — एउटा अस्थायी बसाइ
चावी पद
गन्ती ३३ः१
“इस्राएलीहरुका यात्राहरु यी हुन्ः जो आ–आफ्ना दलअनुसार मोशा र हारुनको अधीनतामा मिश्र देशबाट निस्केर आए ।”
विशेष विशेषताहरु
१. यो पुस्तकले आफ्नो नाम २ पटकको गन्तीबाट पायो, जुन २० वर्ष र त्यसभन्दा माथिका लडाईमा जानसक्ने थिएः
– सिनाइ पर्वत — ६,०३,५५० (१ः४६)
– मोआब — ६,०१,७३० (२५ः५१)
२. जासूसहरु त्यस देशमा अविश्वाससाथ बसेका प्रत्येक दिनलाई एक वर्षका रुपमा इस्राएलीहरु उजाडस्थानमा भौतारिए । (४०)
३. होरेब देखि कादेश–बर्नेअसम्म ११ दिनको यात्रा थियो (व्यवस्था १ः२), तर तिनीहरुलाई ४० वर्ष लाग्यो ।
४. इस्राएललाई मिश्रबाट अलग हुन ४० घण्टा मात्र लाग्यो तर इस्राएलबाट मिश्रलाई निकाल्न ४० वर्ष लाग्यो ।
पुस्तकमा ख्रीष्ट
१. बादल र आगोको खाबो (९ः१५–२३)
२. हारुनको मृत्यु (२०ः२३–२९)
३. पित्तलको सर्प (२१ः१–९; यूहन्ना ३ः१४–१८)
४. शरणस्थानका ६ शहर (३५ः६–१२)