व्यवस्था पुस्तक सर्वेक्षण
लेखक
मोशा (यहोशूले ३४ अध्याय लेखे )
– उनको लेखकत्वको बारेमा ४० भन्दा बढी दाबीहरु छन् ।
मिती
– करिब इ.पू. १४०५— ४०औँ वर्षको ११औँ महिना (१ः३)
– इस्राएलीहरु इजिप्ट (मिश्र)मा इ.पू. १८७५ मा प्रवेश गरेका थिए ।
विषयवस्तु
“सम्झना”
हामीले हाम्रो परमेश्वरको विश्वासयोग्यता कहिल्यै बिर्सनुहुन्न ! (७ः९)
१. परमेश्वरको दया सम्झना गर ।
(७ः७–८)
२. परमेश्वरको आज्ञाहरु सम्झना गर ।
(४ः७–१४; ५ः१; १०ः१२–१३)
३.परमेश्वरको प्रतिज्ञाहरुको सम्झना गर ।
(१ः८; ७ः९; ६ः२३)
४.पापको परिणामहरु सम्झना गर ।
(८ः१९,२०; ११ः२६–२९)
रुपरेखा
क. पछाडी हेर्दै (अध्याया १–११)
विगत र प्रतिबिम्व
ख. अगाडी हेर्दै (अध्याय १२–३४)
आशा तथा सल्लाह
चावी शब्दहरु
“सम्झ” “आज्ञापालन”
“पालन” “राख”
चावी पद
व्यवस्था १५ः१५
“अनि ‘मिश्र देशमा म पनि एउटा कमारा थिएँ, र परमप्रभु मेरा परमेश्वरले मलाई छुटकारा दिनुभयो’ भन्ने कुरा तिमीले सम्झना गर्नु; यसैकारण आज क तिमीलाई यो कुरा आज्ञा गर्दछु ।”
विशेष विशेषताहरु
बाइबल संक्षिप्तमा
उत्पत्ति — पतन — परमेश्वरको सार्वभौमिकता
प्रस्थान — छुटकारा — परमेश्वरको सामथ्र्य
लेवी — संगति — परमेश्वरको पवित्रता
गन्ती — निर्देशन — परमेश्वरको कृपा र कठोरता
व्यवस्था — गन्तव्य — परमेश्वरको विश्वासयोग्यता
– व्यवस्था पञ्चग्रन्थको (Pentateuch) प्राकृतिक समाप्ति हो ।
“व्यवस्था” — “दोस्रो नियम” — १० आज्ञाहरु (५ः६–२१)
मोशाको मृत्यू — अध्याय ३४
पुस्तकमा ख्रीष्ट
१. “चट्टान” — अध्याय ३२
२. आशिष र श्रापको पहाड — अध्याय २७–२८